Nieuw onderzoek bevestigt publiek draagvlak; 72% VVD-stemmers steunt hogere vleesprijs voor duurzamere veehouderij
Een paar weken geleden lazen we dat de jaarlijkse vleesconsumptie in 2019 weer iets steeg. Maar sinds de coronapandemie startte, blijft de vleesverkoop behoorlijk achter bij de omzetgroei van supermarkten; de opmars van vleesvervangers blijft sterk met een 27% omzetgroei in ons land. En de mindering van onze vleesconsumptie -net als het groeiende bewustzijn over eerlijk vlees- heeft inmiddels ook de verkiezingsprogramma’s bereikt.
Blijvend publiek draagvlak wint aan invloed
Het groeiende draagvlak is logisch, zeker in corona-tijd. Het bewustzijn dat we anders met vlees zouden kunnen omgaan -in productie en in consumptie- en dat er iets anders moet in de beprijzing van ons vlees, groeit gestaag door in Nederland en omringende landen. Een jaar geleden bleek al uit diverse onderzoeken dat de meerderheid van de Nederlandse bevolking een eerlijke -iets hogere- vleesprijs wil die rekening houdt met de maatschappelijke kosten van vlees.
Uit het zojuist gepubliceerde representatieve onderzoek van DVJ Insights in opdracht van de TAPP Coalitie blijkt dat er in Nederland, Duitsland en Frankrijk een ruime meerderheid is voor het invoeren van een eerlijke – iets hogere- vleesprijs.
Europa
55% van de inwoners in Nederland, Duitsland en Frankrijk is uitgesproken vóór een invoering van deze eerlijke vleesprijs, conform het plan van de TAPP Coalitie waarbij de opbrengsten direct terugvloeien naar de samenleving door middel van 1) verduurzamingssteun voor boeren, 2) het goedkoper maken van groenten en fruit en 3) het compenseren van de koopkracht van lagere inkomens.
Een derde (33%) van de Nederlandse, Duitse en Franse respondenten geeft aan neutraal tegenover de plannen te staan. Dit is een verklaarbaar grote groep omdat het hier om een verhoging van prijzen gaat. Slechts 12% zegt tegen de invoer van een eerlijke, iets hogere vleesprijs te zijn. Dus 88% is niet tegen.
Nederland
In Nederland is slechts 30% neutraal en is de groep die er niet tegen is daarmee ruim 80%. In Nederland is 63% direct bereid om 1 euro meer per kilo vlees te betalen. Dat percentage ligt nog hoger onder VVD-kiezers (72%) en CDA-kiezers (67%), wat opvalt aangezien beide partijen neutraal in het parlementaire debat staan. De achterban van beide partijen heeft amendementen ingediend om met een sterker standpunt op vleesprijzen zichzelf beter te herkennen in het verkiezingsprogramma. Hierover wordt 12 december door CDA- en VVD-leden gestemd.
Tabel: % stemmers per partij eens met eerlijke vleesprijs t.b.v. dierenwelzijn van minstens 1 euro/kg; opbrengst voor boeren om dierenwelzijn en milieunormen te verbeteren (CO2-reductie) en beter inkomen voor werknemers in slachthuizen en boerderijen.
Stemmers op politieke partij | Aandeel |
D66/GroeLinks | 82% |
PvdA | 75% |
VVD | 72% |
50+/DENK/PvdD | 71% |
CDA/CU/SGP | 67% |
SP | 60% |
PVV/Forum | 40% |
Heel Nederland | 63% |
Nederlanders zijn vooral enthousiast over de mogelijkheid om groenten, fruit, aardappels en vleesvervangers goedkoper te maken met de opbrengsten van de hogere vleesprijs, ruim 79% ondersteunt dat deel van het plan.
Politiek in beweging
Sinds eind vorig jaar bleek hoe positief Nederlanders zijn over een eerlijkere vleesprijs en een omschakelfonds voor duurzame veehouderij, is er ook in Den Haag een hoop gebeurd. ChristenUnie, GroenLinks, PvdD, D66, DENK, PvdA en SGP zien de brede maatschappelijke steun al, waarbij hun woordvoerders het voorstel van de eerlijke vleesprijs publiek ondersteunden. Ook in de verkiezingsprogramma’s is plaats voor de eerlijke vleesprijs.
D66 schrijft: ‘eerlijke prijzen in een eerlijke economie, ook voor vlees’, waarbij voor de werkelijke milieukosten betaald wordt met opbrengst voor kringlooplandbouw en een gezond voedselpatroon. GroenLinks neemt het TAPP-voorstel ook over wanneer de partij schrijft over goedkopere groenten en fruit en over het beperken van klimaat- en natuurschade via een eerlijke, hogere vleesprijs. PvdD wil een eerlijke prijs voor alle producten uit de veehouderij. Andere partijen willen dat supermarkten een bedrag afstaan per product om een omschakelfonds te vullen voor duurzame landbouw. Als het CDA en de VVD op hun partijcongressen 12 december luisteren naar hun kiezers, krijgt de eerlijke vleesprijs ook een plek in hun programma.
In Den Haag ziet men dat de Duitse politiek ook grote stappen zet voor het invoeren van de eerlijke vleesprijs. De Duitse dadendrang lijkt enkel stimulerend te werken voor Nederland. Eind september herhaalde minister Schouten van Landbouw haar enthousiasme over de plannen in een brief naar de Tweede Kamer waarin ze schreef verder te willen werken aan de reële beprijzing van vlees. Daarvoor stuurde minister Hoekstra al een positieve duiding van de eerlijke vleesprijs richting de Kamer in zijn brief over de Brede Maatschappelijke Heroverwegingen.
Met deze nieuwste onderzoekscijfers onder alle Nederlanders kan elke partij beter inschatten welke rol zij in de veranderingen wil spelen, zowel in eigen land als in Europa.