Interview met Veerle Vrindts, ProVeg Nederland | Foto’s: Chavez vd Born
Veerle Vrindts, directeur van ProVeg Nederland, is ervan overtuigd dat plantaardige alternatieven voor vlees, vis en zuivel een onstuitbare groei doormaken.
De uitbraak van het coronavirus, risicovolle werkomstandigheden in slachthuizen en de dreiging van nieuwe pandemieën – de vleesindustrie ligt onder vuur. Is dit al zichtbaar in supermarkten?
Veerle Vrindts: “Ja, de plantaardige markt groeit sterk. Volgens de marktonderzoekers van Nielsen is de vraag naar plantaardige producten in de VS dit jaar omhooggeschoten, met een toename van maar liefst 268%. Havermelk beleefde zelfs een groei van meer dan 400%. In Nederland is dat ook het geval. De verkoop van vleesvervangers is tijdens de lockdown met 30 procent gestegen ten opzichte van vorig jaar tijdens dezelfde periode, meldt onderzoeksbureau IRI.”
En dat allemaal door corona?
“De pandemie legde voor het eerst een duidelijk verband bloot tussen intensieve veehouderij en zoönosen. Maar zelfs voor corona domineerden plantaardige producten de groeicijfers binnen de voedselsector. Er zijn verschillende factoren die daaraan bijdragen: de zichtbare effecten van klimaatverandering, de cijfers over de enorme hoeveelheid water en vruchtbare landbouwgrond die nodig zijn voor vlees- en zuivelproductie, dierenwelzijn en een groeiend bewustzijn over de voordelen voor onze eigen gezondheid. Vleesvervangers zijn in deze tijden ook praktischer omdat ze vaak langer houdbaar zijn.”
Er is nog een lange weg te gaan tussen dit besef en ProVeg’s missie om de wereldwijde vleesconsumptie te halveren voor 2040.
“Studies tonen aan dat Nederlanders minder vlees willen eten om gezonder, duurzamer en diervriendelijker te leven. Alleen door vastgeroeste gewoontes los te laten, komt er ruimte om je mindset te veranderen. Dit is vaak niet makkelijk. Een onverwachte verandering in het dagelijks leefritme kan het wel versnellen. Het feit dat we nu massaal vanuit huis werken, geeft bijvoorbeeld meer ruimte om uitgebreid en gezonder te koken voor je gezin. En het feit dat een supermarktbezoek met mondkapje toch wat onwennig voelt, opent kansen om een eerste bestelling te plaatsen bij een online supermarkt-app. Dat kan zomaar het begin zijn van een nieuwe voedselroutine, waarbij je oude route door de supermarkt plaats maakt voor een andere manier van winkelen. En dus ook de weg opent naar een andere manier van koken en eten.”
Wat is de rol van ProVeg daar bij?
“ProVeg helpt consumenten graag over de eerste drempel heen. Juist voor die groeiende doelgroep van mensen die minder vlees willen eten, maar niet weten hoe. Onze gratis Veggie Challenge bevat meer dan 350 plantaardige recepten, gezondheidstips, weekmenu’s en een App die je overal en altijd kan raadplegen. Al meer dan 280.000 mensen gingen de uitdaging voor 30 dagen aan. We zien dat de meerderheid van de deelnemers aangeeft ook na de eerste maand structureel meer plantaardig te eten. Daarnaast ondersteunt ProVeg bedrijven uit de voedselindustrie en food service bij het verbeteren van hun plantaardige aanbod.”
Zijn vleesalternatieven zoals burgers en gehakt echt gezond?
“Het is uiteraard binnen de plantaardige categorie het gezondst om pure plantaardige eiwitbronnen te eten zoals peulvruchten en noten. Maar in vergelijking met de dierlijke varianten hebben ook plantaardige vleesvervangers juist veel gezondheidsvoordelen. Ze bevatten plantaardige eiwitten met een hoge voedingswaarde en ze zijn meestal lager in vetgehalte. Cholesterol, dat bij uitstek aanwezig is in dierlijk vlees, vind je niet terug in plantaardig voedsel. Anders dan hun dierlijke tegenhangers, bevatten ze ook essentiële vezels die goed zijn voor de gezondheid van onze darmen. En ze verlagen je kans op bepaalde soorten kanker en obesitas.”
Zullen consumenten na corona weer in hun oude gewoontes vervallen?
“Nee, want de grote problemen van de vleesindustrie blijven op tafel: welvaartsziekten die samenhangen met overmatige vleesconsumptie, de klimaatcrisis in combinatie met de marktdruk op bedrijven om zich duurzamer te positioneren. En er is het besef dat we de groeiende wereldbevolking gewoonweg niet meer kunnen voeden op de manier waarop we nu vlees en zuivelproducten produceren. Management-consultingbureau Kearney voorspelt dat tegen 2030 plantaardige en cellulaire vleesalternatieven 30% van de wereldwijde vleesmarkt zullen vormen.”
En wat dan met de vleesproducenten?
“Vleesproducenten en andere voedselbedrijven die niet meegaan in de alternatieve eiwitmarkt zullen eindigen zoals het camerabedrijf Kodak. Kodak miste de boot om in te spelen op de kansen van de digitale fotografie. Vroeg of laat zullen niet-innoverende vleesproducenten verdwijnen van de markt, omdat ze niet op tijd begrepen dat plantaardige en gekweekte grondstoffen een duurzamere en gezondere basis zijn voor het vlees en zuivel van de toekomst. “
Waar liggen de kansen voor plantaardige innovaties?
– Neem als food service professional een voorbeeld aan de Oscaruitreiking van afgelopen jaar, waar vooral vegan gerechten geserveerd werden.
– Smaak staat voorop in de keuze van de consument, gevolgd door textuur en mondgevoel. Twee andere sleutelfactoren zijn prijs en de natuurlijkheid van de ingrediënten. Al deze punten zijn vitaal voor het succes van een product op de lange termijn.
– Op dit moment zijn er al heel goede vleesalternatieven beschikbaar. Producenten kunnen zichzelf onderscheiden met smakelijke producten die weinig zout en vet bevatten.
– Qua kaasalternatieven liggen er nog veel kansen om smaak, textuur en voedingswaarde te verbeteren.
– Op het gebied van vegan verantwoord gebak en koek is er nog een wereld te winnen.
