Cijfers onderbouwen: Pandemie legt meer druk op hygiënestandaard

Dat we sinds het uitbreken van het coronavirus vaker de handen wassen, mag duidelijk zijn. Maar hoe groot is de impact van COVID-19 nu daadwerkelijk op de aanschaf en het gebruik van hygiëneproducten? Behoorlijk, blijkt uit onderzoek. We reinigen de handen vaker met zeep dan voorheen, hebben standaard een handgel in de tas en verwachten meer hygiëne op openbare plekken. 

Als vooraanstaand internationaal hygiëne- en gezondheidsbedrijf, zet Essity, bekend van onder meer Tork, TENA en Libresse, zich dagelijks in voor het verbeteren van welzijn met producten en oplossingen voor dagelijks gebruik. Om inzicht te krijgen in trends en behoeften, laat het hygiëne- en gezondheidsbedrijf tweejaarlijks een wereldwijd onderzoek uitvoeren. Het uitbreken van het coronavirus heeft behoorlijk invloed op het hygiënegedrag van mensen, blijkt uit het meest recente onderzoek (uitgevoerd in 2019 met een verdieping in 2020). 

Handen schudden
Essity liet het onderzoek uitvoeren onder 15.000 respondenten in vijftien landen, in de leeftijd van 16 tot 85 jaar. Hieruit blijkt dat zestig procent van de mensen is gestopt met handen schudden. In Nederland zitten we daar met zeventig procent zelfs ver boven. Social distancing (29 procent), het dragen van beschermende middelen als mondmaskers en/of handschoenen (21 procent) en het totaal vermijden van drukke plekken (17 procent) wordt door de ondervraagden als meest effectief gezien tegen de verspreiding van COVID-19. Deze perceptie is deels gebaseerd op de eigen intuïtie, anderzijds op de mening van experts (beide 72 procent). In Nederland verschilt ook dit iets met de cijfers in andere landen: de mening van experts weegt in ons land met 63 procent wat minder zwaar. 

Handen wassen
Uiteraard wassen we sinds het uitbreken van het virus veel vaker de handen. Wanneer dit niet gebeurt, is dit in de meeste gevallen te wijten aan het ontbreken van de juiste faciliteiten en hygiënemiddelen. Momenteel wast 77 procent van de ondervraagden de handen met als hoofdreden zichzelf te beschermen. Wanneer we de handen wassen, gebruiken we dan ook vaker zeep dan pre-COVID. Onderweg hebben we bovendien vaker een antibacteriële handgel bij ons. Vooral vrouwen, blijkt uit het onderzoek: 71 procent draagt vaker een hand sanitizer bij zich, tegenover 53 procent van de mannen. De perceptie van effectiviteit verschilt eveneens per sekse: 37 procent van de mannen denkt dat een handgel effectiever is dan handzeep, van de vrouwen is 29 procent hiervan overtuigd. 25 procent van alle ondervraagden, zowel mannen als vrouwen dus, neemt het zekere voor het onzekere in deze tijden en gebruikt na het handenwassen eveneens nog een handgel. 

Publieke plaatsen
Dat openbare toiletten voor COVID-19 niet erg populair waren, is geen verrassing. In 2018 gaf 41 procent van de respondenten al aan hier liever geen gebruik van te willen maken, met als hoofdredenen slechte hygiëne, het ontbreken van toiletpapier en/of zeep en een te lange wachtrij. Wat dit punt betreft, heeft het coronavirus niet significant veel invloed, zo blijkt uit de cijfers: in 2019/2020 is het percentage dat zegt liever geen openbaar toilet binnen te stappen iets gestegen, naar 45 procent. Mensen gaan in deze tijden dus het liefst gewoon thuis naar het toilet. En wanneer ze dat doen, blijkt uit in juli uitgevoerd onderzoek onder Nederlandse consumenten en uit data van de merken Edet, Tempo en Plenty, gebruiken ze vaker vochtig toiletpapier. Het gebruik van keukenpapier is eveneens toegenomen; met name om mee schoon te maken en om de handen mee af te drogen.

Openbare plekken vermijden 
De hoeveelheid mensen die het openbaar vervoer liever mijdt, is daarentegen wel opvallend gestegen: voorheen was dit 11 procent, nu maar liefst 43 procent. En waar sportscholen vermijden uit hygiëneoogpunt in 2018 nog door niemand werd genoemd, geeft 48 procent aan de gym nu liever uit de weg te gaan. Puur gekeken naar Nederland, maakt 37 procent van de ondervraagden van deze drie openbare gelegenheden liever geen gebruik op het moment. 

Hoge hygiëneverwachtingen
Wanneer we ons dan toch in het openbaar (moeten) begeven, voelen we ons veiliger wanneer er voldoende gelegenheid is voor het reinigen van de handen. Zes van de tien ondervraagden geeft dit aan. De hygiënestandaard is dan ook voor vrijwel alle openbare plekken gestegen, blijkt uit het onderzoek. Met name bij ziekenhuizen (72 procent), restaurants/cafés (60 procent) en openbare toiletten (57 procent) verwacht men meer hygiënemaatregelen te zien. Winkelcentra en scholen scoren eveneens hoog: respectievelijk 55 en 53 procent. Op het werk liggen de verwachtingen met 47 procent iets lager. 

De verantwoordelijkheid voor het reinigen van de handen ligt desondanks hoofdzakelijk bij onszelf, vindt de meerderheid (68 procent). In Nederland vertrouwt dan ook het merendeel op het eigen gezonde verstand: 70 procent. Voldoende hygiënemiddelen op openbare plekken wordt belangrijker en geeft ons een veiliger gevoel, maar we vertrouwen hier niet blind op en nemen daarom vaker zelf handgel mee dan voorheen en zorgen thuis voor voldoende handzeep. Aangezien we in deze tijden vaker boodschappen in één keer doen, is het dan ook geen overbodige luxe om de supermarktschappen goed gevuld te houden, met zowel handzeep als -gel.