Aankomende Paasdagen: cacao-consumptie zonder waste

Kumasi maakt frisdrank uit restproduct van cacaovrucht en zorgt voor extra inkomen voor boeren in Ghana

Gemiddeld heeft de Nederlander na het Paasweekend zo’n 47 paaseitjes achter de kiezen. Dit staat gelijk aan een totaal van ruim 7.5 miljoen kilo chocola, waar ruwweg 3 miljoen kilo cacaobonen voor nodig zijn. Wat weinig mensen weten is dat er om die cacaobonen een wit sappig vruchtvlees zit dat al eeuwenlang de grond in stroomt, omdat de cacao industrie enkel geïnteresseerd is in de bonen. Voor de Nederlandse cacaoconsumptie met Pasen komt dit neer op zo’n 2.5 miljoen liter aan verloren cacaofruitsap. Nu maakt Kumasi Drinks daar frisdranken van, zodat cacaoboeren extra verdienen aan hun oogst met iets dat voorheen een restproduct was. 

Veel boeren in Ghana en buurland Ivoorkust, waar twee derde van de cacao vandaan komt, leven ver onder de armoedegrens. Zij zijn afhankelijk van de verkoop van cacaobonen, maar kunnen hier niet fatsoenlijk van rondkomen, met kinderarbeid en illegale ontbossing tot gevolg. Lars Gierveld bracht de situatie in kaart in de documentaire ‘Mede Mogelijk Gemaakt..’ (RTL/Videoland) in 2020. Tijdens het maken hiervan ontdekte hij het fruitsap uit de cacaovrucht wat tropisch en fris smaakt en doet denken aan een soort mix van lychee, mango, witte peer. Alleen in Ghana stroomt er per jaar al 600 miljoen liter sap de grond in als restproduct. Niet alleen voedselverspilling, maar ook inkomensverspilling voor de cacao boeren.

Minder verspilling, meer inkomen

Samen met lokale boeren en partners ontwikkelde hij frisdranken van dit fruitsap en werd Kumasi Drinks – vernoemd naar de hoofdstad van de Ghanese Ashanti-regio – realiteit. Dat pakte goed uit. Kumasi Drinks werkt inmiddels samen met 250 cacaoboeren uit Ghana en Ivoorkust, die door de verkoop een extra inkomen van 20% tot 30% per kilo cacao verdienen. In totaal is tot nu toe al het sap van ongeveer één miljoen cacaovruchten bespaard gebleven en verwerkt in de frisdranken van Kumasi.

“Het doel is dat Kumasi door zoveel mensen gedronken gaat worden dat duizenden boeren kunnen meedoen en extra inkomen verdienen. Met een daadwerkelijk alternatief voor sapjes en frisdrank, tropisch van smaak en 100% natuurlijk, is dat gewoon mogelijk”, aldus Gierveld. “Hoe meer mensen Kumasi leren kennen, hoe meer boeren kunnen meedoen. Dus zullen we bij elk paasei dat we dit weekend in onze mond stoppen ook een slok Kumasi nemen? Voor de consument een verrassende en vooral lekkere combinatie – logisch aangezien beide dezelfde vrucht als basis hebben – en voor de cacaoboer een stap dichterbij een leefbaar inkomen”.

Van journalistiek onderzoek tot oplossing

Gierveld begon als documentairemaker en werd ineens sapjesmaker. In de documentaire is deze hobbelige opstart te zien. Het initiatief kwam lastig van de grond, want hij wist helemaal niets van sapjes maken en had geen ervaring als frisdrankproducent. Toch lukte het. Een jaar na de eerste bevindingen, in 2021, voldeed de frisdrank van cacaofruitsap aan alle voedselveiligheid voorwaarden en kwamen de drankjes ‘Kumasi Sappi’ zonder koolzuur en ‘Kumasi Gassi’ met koolzuur in Nederlandse supermarkten en horecagelegenheden te liggen. Inmiddels ligt het op meer dan 1100 locaties. Ook haakten partners zoals het Tropeninstituut, KOA Impact, ETG/Beyond Beans en Solidaridad aan om de impact te vergroten. Gezamenlijk werken zij aan de missie om zoveel mogelijk cacaoboeren wereldwijd de kans te geven om extra te verdienen met een restproduct uit dezelfde hoeveelheid cacaoproductie. “Want daarom bestaan we”, vertelt Gierveld. “We houden massaal ontzettend van chocolade, maar de cacao industrie moet veranderen zodat de boeren een kans krijgen op een beter leven. De extra inkomstenstroom die Kumasi realiseert helpt daarbij.”

Kumasi Drinks is verkrijgbaar bij veel verschillende horeca locaties in Nederland en staat ook in de ‘special soda’-schappen bij de Albert Heijn en Hema.